Woensdag 12 april 2000 (1)


National Library of Ireland

Het gebouw waarin we werden ontvangen dateert uit de 19de eeuw en de neoclassicistische stijl oogde erg majestueus, net zoals de andere gebouwen uit deze buurt trouwens. De National Library is gevestigd in een centraal complex tussen Trinity College en de National Art Gallery. Het nadeel hiervan is, dat de collectie verspreid is over verschillende panden en dat men voortdurend met uitbreiding bezig is.

Het ontstaan van de National Library gaat terug tot 1731 en de basis ervan was de "Royal Dublin Society", een privé-initiatief van enkele filosofen. Later nam de regering dit initiatief over en de Royal Dublin Society omgevormd tot een nationale bibliotheek die in 1890 openbaar werd. Haar collectie bestond aanvankelijk uit giften van privé-personen.

In 1927 werd het nationale depot voor Ierland benevens in 12 universiteitsbibliotheken ook in de National Library gevestigd. Hierdoor werd de collectie verrijkt met talrijke eerste drukken van werken van beroemde schrijvers zoals James Joyce en William Butler Yeats. Tot in 1921 bleef de nabijgelegen Dublin Society een positieve invloed uitoefenen en werd de Ierse taal en het Ierse nationale erfgoed centraal gesteld. Mede door haar ligging werd de bibliotheek het centrum van de Ierse cultuur. In haar collectie zijn ook een aanzienlijk aantal Keltische handschriften opgenomen.

De National Library krijgt echter ook met een aantal knelpunten af te rekenen. Omdat de omvang van de collecties steeds toeneemt en deze bovendien verspreid zijn over verschillende gebouwen, dringt een rationalisatie van de infrastructuur zich op. Boeken moet nu meer dan eens van de ene kant van de straat naar de andere gebracht worden omdat er geen onderlinge verbinding tussen de verschillende gebouwen bestaat. Op de parking wil men een gebouw creëren dat beide kanten van de straat met elkaar verbindt en bovendien aangepast is aan de eisen die een moderne bibliotheek stelt. De lezersplaatsen zullen van 140 tot 400 uitgebreid worden, er zal meer aandacht aan de beveiliging van de materialen besteed worden en in het nieuwe gebouw zijn opties voor een boekhandel, een cafetaria, een voordrachtenzaal en een tentoonstellingsruimte voorzien. Een gebrek aan middelen vertraagt echter het hele moderniseringsproces. Ook hier zijn de verzuchtingen groot.

Bij de bespreking van de catalogus valt het op dat er eigenlijk drie afzonderlijke catalogi bestaan die echter alle drie geraadpleegd dienen te worden om alle aanwezige werken terug te kunnen vinden. Bijzonder is, dat via de webgeörienteerde catalogus ook 4.000 van de 500.000 illustraties online opvraagbaar en afdrukbaar zullen zijn. De beschrijving van deze prenten gebeurt volgens de standaard US-MARC. Hierbij probeert men zowel de prent alsook beelddetails, afmetingen, auteurs- en copyrightgegevens en een concrete beschrijving van datgene wat de prent afbeeldt te geven. Om consequent trefwoorden te kunnen toekennen maakt men gebruik van een thesaurus. Deze is Anglo-Amerikaans van oorsprong en dat geeft af en toe problemen omdat bepaalde termen die erin voorkomen in Ierland helemaal niet gebruikelijk of zelfs onbestaande zijn. Gegevens met betrekking tot het conserveren van de prent zijn vaak belangrijk en worden dan ook in de MARC-beschrijving opgenomen.

Als tweede voorbeeld van een MARC-beschrijving van een afbeelding krijgen we een voorbereiding van een boekillustratie te zien. De eerste schets, de eerste versie en de uiteindelijk gebruikte versie zijn door de kunstenaar zelf van een beknopte ontstaansgeschiedenis voorzien.

De National Library heeft ook gedeeltelijk de taak van archiefbewaarplaats. Dat heeft vooral te maken met het feit dat er in Ierland geen lokale archieven (stedelijk of gemeentelijk) bestaan. In de archiefbewaarplaats van de National Library vinden we voornamelijk het archief van 'landlords' terug. Alhoewel de administratieve waarde bijna onbestaande is, neemt het historisch belang van dergelijk archief steeds toe. Aanvankelijk kreeg de National Library heel wat archiefstukken gratis aangeboden. Maar sinds er vooral via de Amerikaanse markt steeds meer geboden wordt voor bepaalde stukken, krijgt de nationale bibliotheek het steeds moeilijker om belangrijke archiefstukken te verwerven.

De nationale bibliotheek heeft ook een klein heraldisch museum. In Ierland kan iedereen tegen betaling zijn eigen wapenschild laten ontwerpen. Onder sommige families en verenigingen is het gebruik ervan erg populair. Bij het verlaten van het heraldisch museum wordt onze aandacht gevestigd op het nieuwe wapenschild van de Ierse F1-teamleider Eddie Jordan.


Auteur(s) van deze bijdrage: Frieda Dirinck en Thierry Keuppens.
Foto's (fotogalerij): Marleen Willems. Eindredactie: Patrick Vanhoucke.
© 1999-2000 Graduaat Bibliotheekwezen en Documentaire Informatiekunde Antwerpen
© 1999-2000 HTML-versie: Patrick Vanhoucke - Deze pagina maakt deel uit van een website met frames
URL: http://bewoner.antwerpen.be/gbdi/dublin/ - Laatste wijziging van deze deelpagina: 01-06-2000